Miodokrzew (Cyclopia sp.)

Nazwa polska: Miodokrzew

Nazwy łacińskie: Cyclopia sp. (Cyclopia intermedia, Cyclopia subternata, Cyclopia genistoides, Cyclopia sessiliflora, Cyclopia maculata)

Synonimy:  Honeybush, Honeybush Tea, Miodowy krzew

Rodzina: Bobowate (Fabaceae), dawniej Motylkowate (Papilionaceae)/Strączkowe (Leguminosae)

Rodzaj: Miodokrzew (Cyclopia)

Pochodzenie i zbiór: Honeybush tak jak Rooibos pochodzi z Afryki Południowej, tyle że nie z gór Cedar, a z Gór Przylądkowych. Każdy z gatunków ma swoją potoczna nazwę (po polsku zwyczajnie - Miodokrzew) m.in. ze względu na swoje pochodzenie (strona z mapą):

  - Cyclopia intermedia - herbata górska - rośnie między Port Elizabeth a doliną Langkoof w George, zbierana jest z okolicy gór Kouga

  - Cyclopia subternata - herbata z moczar/herbata z dolin - nie wiem gdzie dokładnie rośnie, z nazwy mogę wywnioskować, że gdzieś w okolicy podmokłych terenów...

  - Cyclopia genistoides - herbata z wybrzeża - od Prowincji Przylądkowej Zachodniej niedaleko Yzerfonteinu i Darlingu
  - Cyclopia sessiliflora - herbata z Heidelberg - rośnie w okolicach gór lokalnych (przy mieście Heidelberg)
  - Cyclopia maculata - nie znalazłam dla tego gatunku nazwy, ale rośnie i jest zbierana z gór Outeniqua

Krzew osiąga wysokość na ok. 60, ma zielonożółte liście i jaskrawożółte kwiaty. Zbiór odbywa się w okresie kwitnienia - wtedy nabierają najsłodszego, najbardziej miodowego posmaku. Dla tych najczęściej stosowanych (C. intermedia, C. subternata) jest to przełom września i października, natomiast dla C. sessiliflora - maj/czerwiec.
Suszy się jak Rooibosa, są na to dwie metody - suszenie w piecu (lepsza jakość, szybsze utlenianie) lub naturalnie w kopcach. Przy tej drugiej metodzie zostawia się ogromne ok. 2-tonowe kopce na 3 dni. Następnie co 12 h przerzuca się z pagórków w celu wyrównania temperatury oraz stopnia utlenienia surowca. Gdy fermentacja dobiega końca, rozłożony cienko na płachcie miodokrzew suszy się w promieniach słońca.

Związki czynne: minerały (żelazo, potas, wapń, miedź, cynk, magnez, mangan, sód), aspalatyna, luteolina, pinitol, izoflawony, flawony (izoskutelareiny, O-glikozydy hesperetyny), ksantony (C-glikozyd magniferyny), kumestany (fitoestrogen będący pochodną kumaryny). Honeybush nie zawiera kofeiny, można go spokojnie pić nocami lub późnym wieczorkiem - nie będzie problemów z zasypianiem.

Główne działania:

  - łagodzi objawy menopauzy oraz reguluje procesy menstruacyjne

  - obniża poziom cukru we krwi - miodokrzew może być pity spokojnie przez diabetyków

  - oczyszcza organizm

  - rozkurcza mięśnie gładkie

  - działa moczopędnie i przeciwbiegunkowo

  - uzupełnia organizm w mikro- i makroelementy

Działanie surowca jest łagodne, regularne picie odwarów/naparów może pomóc podnieść odporność organizmu.

Sposób przyrządzania:

Można zrobić napar - czubata łyżeczka na filiżankę, zalać białym wrzątkiem, parzyć 10 minut. Czemu tak długo? Honeybush słabo się zaparza, dlatego warto zrobić sobie odwar. Czubatą łyżkę w 1 litrze wody gotować na małym ogniu przez 20 minut. Poczekać po podgrzaniu, niech postoi jeszcze z 10 min. Przecedzić i pić - gorące lub na zimne. Jak dobrze pozbyć się farfocli? Potrzebny będzie lejek i zwitek waty. Watę należy umieścić w lejku (zwitek powinien zatkać dziurę, ale nie powinien być też za duży), następnie przemywamy to strumieniem wody, by kłaczki później się nie dostały do odwaru. Dobrze by było, gdyby woda była przegotowana. Przez taki lejek stopniowo przelewamy odwar do kubeczków.

Rozdrobnionego surowca będzie w kubkach mniej niż jakby się lało przez metalowe sitko do herbaty. Poza metodą z lejkiem można zastosować po prostu filtr do herbaty - wyjdzie prawdopodobnie na to samo.

Honeybush smak ma miodowy, bardziej niż Rooibos, napar jest koloru czerwonobrunatnego. Może nawet z nutką morelowego.

źródło: http://www.wikipedia.org/

źródło: http://www.plantzafrica.com/

Źródła:

1. Food Ingredient Extracts of Cyclopia subternata(Honeybush): Variation in Phenolic Composition and Antioxidant Capacity [artykuł w magazynie Molecules], praca zbiorowa, 2012, ISSN 1420-3049

2. www.wikipedia.org

3. http://www.food-info.net/

4. http://www.rooibos.ch/

5. Ładniak Anna, Herbata. Przewodnik, Piątek Trzynastego Wydawnictwo, Łódź, 2006, ISBN 978-83-7415-083-5

6. http://www.plantzafrica.com/
7. http://www.panacea.pl/

P.S.

Z książki Ilustrowany leksykon herbaty nie skorzystałam, ponieważ informacje na temat miodokrzewu są błędne. Przytoczę cytat: "Przyrządzana jest podobnie jak Rooibos z czerwonokrzewu (...). Wiązki czerwonokrzewu zbiera się wiosną.". Niedobrze jest mylić rodzaje...